Ślepi lub oderwani od rzeczywistości – diagnosta grzmi w sprawie braku podwyżek opłat na SKP [WYWIAD]

Wstęp

Wyobraź sobie, że prowadzisz biznes, w którym przez 21 lat cena twojej podstawowej usługi stoi w miejscu, podczas gdy koszty wzrosły kilkukrotnie. To nie jest hipotetyczna sytuacja, tylko codzienność właścicieli stacji kontroli pojazdów w Polsce. Od 2004 roku stawka za badanie techniczne samochodu osobowego wynosi niezmienne 98 zł, mimo że płace minimalne poszły w górę o 566%, a ceny energii elektrycznej wzrosły dziesięciokrotnie.

Branża SKP znalazła się w absurdalnej sytuacji, gdzie musi funkcjonować według zasad sprzed dwóch dekad. Przedsiębiorcy płacą współczesne rachunki i wynagrodzenia, podczas gdy ich przychody są wyliczane według stawek z czasów, gdy Nokia 3310 była szczytem technologii. To nie jest zwykły problem biznesowy, to systemowa usterka, która bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo na naszych drogach.

Najważniejsze fakty

• 21 lat tej samej stawki – od 2004 roku cena badania technicznego samochodu osobowego nie wzrosła ani o grosz, pozostając na poziomie 98 zł, podczas gdy koszty prowadzenia SKP poszły drastycznie w górę
• Dramatyczne rozwarstwienie kosztów i przychodów – płace minimalne wzrosły o 566%, ceny prądu dziesięciokrotnie, a składki ZUS sześciokrotnie, podczas gdy stawki za badania pozostały zamrożone
• Fikcja ekonomiczna – gdyby zachować proporcję z 2004 roku, gdy badanie kosztowało 11,89% minimalnego wynagrodzenia, dziś przegląd powinien kosztować około 555 zł, a nie 98 zł (co stanowi zaledwie 2,1% minimalnej krajowej)
• Polska anomalia na tle UE – podczas gdy w Niemczech za badanie techniczne płaci się około 440 zł, a we Francji 350 zł, w Polsce utrzymuje się absurdalnie niską stawkę, która nie pokrywa realnych kosztów świadczenia usługi

21 lat tej samej stawki – jak SKP mają przetrwać?

Przez ostatnie dwie dekady branża stacji kontroli pojazdów funkcjonuje w absurdalnej rzeczywistości, gdzie koszty prowadzenia działalności wzrosły kilkukrotnie, a stawki za badania techniczne pozostały niezmienione. To jak próba prowadzenia biznesu w gospodarce, która zatrzymała się w 2004 roku. Przedsiębiorcy muszą płacić współczesne rachunki za prąd, wynagrodzenia czy ZUS, podczas gdy ich przychody są wciąż wyliczane według stawek sprzed ery smartfonów.

Koszty poszły w górę, a opłaty stoją w miejscu

Porównanie wydatków prowadzenia SKP w 2004 i 2025 roku pokazuje dramatyczną dysproporcję:

• Płace minimalne: wzrost z 824 zł do 4666 zł (566%)
• Koszty energii: 10-krotny wzrost cen prądu
• Składki ZUS: 6-krotny wzrost obciążeń
• Inwestycje w sprzęt: nowoczesne urządzenia diagnostyczne kosztują nawet 300% więcej

Porównanie płacy minimalnej w 2004 i dziś

W 2004 roku badanie techniczne samochodu osobowego kosztowało 11,89% minimalnego wynagrodzenia. Gdyby zachować tę samą proporcję dzisiaj, przy obecnej płacy minimalnej 4666 zł, przegląd powinien kosztować około 555 zł. Tymczasem w rzeczywistości kierowcy płacą wciąż te same 98 zł, co stanowi zaledwie 2,1% minimalnej krajowej. To pokazuje, jak bardzo oderwane od rzeczywistości są obecne stawki.

Odkryj, jak odpowiedni strój do pracy i domu może stać się kluczem do sukcesu w codziennych wyzwaniach.

„Gadać jak głupi z owcami” – frustracja przedsiębiorców

Wściekłość właścicieli SKP sięga zenitu. „To już nie jest dyskusja, to monolog prowadzony ze ścianą” – mówi jeden z przedsiębiorców. Przez 21 lat branża słyszała setki obietnic, ale zero konkretów. Koszty rosną, a urzędnicy udają, że problem nie istnieje. Efekt? Coraz więcej stacji ledwo wiąże koniec z końcem, inwestycje są odkładane w nieskończoność, a najlepsi diagnosty uciekają do innych branż.

Dlaczego stowarzyszenia branżowe nie rozwiązują problemu?

Choć organizacje jak Polska Izba Stacji Kontroli Pojazdów od lat walczą o podwyżki, ich głos pozostaje ignorowany. „To jak rzucanie grochem o ścianę” – przyznaje członek zarządu jednego ze stowarzyszeń. Problem leży w braku realnych narzędzi nacisku. Urzędnicy wiedzą, że niezależnie od protestów, stacje muszą funkcjonować – kierowcy przecież nie zrezygnują z obowiązkowych badań.

Propozycja dla ministra: niech poprowadzi SKP

„Niech spróbują utrzymać stację przy obecnych stawkach” – rzuca wyzwanie właściciel SKP z Podhala. To nie żart, tylko desperacka próba pokazania absurdu sytuacji. Przy dzisiejszych kosztach, stawka 98 zł za przegląd to czysta fikcja ekonomiczna. Wiele stacji przetrwało tylko dzięki dodatkowym usługom – diagnostyka komputerowa, naprawy czy sprzedaż części. Samo badanie techniczne dawno przestało być opłacalne.

Co ciekawe, w innych krajach Unii Europejskiej ceny badań technicznych są 3-5 razy wyższe, przy podobnych kosztach życia. We Francji za przegląd zapłacisz około 80 euro (350 zł), w Niemczech nawet 100 euro (440 zł). Tylko w Polsce utrzymuje się fikcję, że kompleksowa kontrola stanu technicznego pojazdu może kosztować mniej niż wizyta u fryzjera.

Zastanawiasz się, czy Unia Europejska zdąży naprawić rynek części? Przekonaj się, jakie działania są podejmowane.

Co się stało w 2004 roku? Tajemnica zamrożonych stawek

Rok 2004 miał być przełomowy dla branży badań technicznych – wtedy właśnie ostatecznie zatrzymano mechanizm regularnych podwyżek. Do tego momentu stawki rosły średnio co 2 lata o 10-15 zł, dostosowując się do inflacji i rosnących kosztów. Nagle ta logiczna polityka została porzucona bez żadnego uzasadnienia. To tak, jakby ktoś w ministerstwie uznał, że od teraz koszty życia i prowadzenia biznesu już nigdy nie wzrosną.

Historyczne podwyżki vs. nagłe zatrzymanie

Analizując archiwalne rozporządzenia widać wyraźny schemat:

1. 1995: 58 zł za badanie osobówki
2. 1997: wzrost do 68 zł (+17%)
3. 1999: kolejna podwyżka do 78 zł (+15%)
4. 2001: 88 zł (+13%)
5. 2004: ostatnia podwyżka do 98 zł (+11%)

Po tym roku ustawodawcy zapomnieli o istnieniu inflacji. Gdyby kontynuowano tę politykę, dziś stawka wynosiłaby około 280 zł. Zamiast tego przedsiębiorcy muszą radzić sobie z kosztami z 2025 roku, przychodami z 2004.

Teorie spiskowe czy celowe działanie?

W branży krąży kilka hipotez tłumaczących ten stan:

• Celowe dławienie prywatnych stacji – być może ktoś liczy, że upadające SKP wykupi później za bezcen
• Brak kompetencji – urzędnicy po prostu nie rozumieją realiów biznesowych
• Polityczna wygoda – żaden rząd nie chce narazić się kierowcom przed wyborami

„To nie może być przypadek, że akurat w 2004 roku zatrzymano waloryzację” – mówi anonimowo były urzędnik ministerstwa. Faktem jest, że od tego momentu jakość badań systematycznie spada, a liczba wypadków z udziałem technicznych wraków rośnie.

Zanurz się w historii i odkryj, jak 60 lat dziedzictwa Forda Mustanga odcisnęło piętno na popkulturze.

Lekarze vs. diagności – kto jest ważniejszy?

Porównanie zawodów lekarza i diagnosty pojazdów to jak zestawianie jabłek z pomarańczami – obie grupy pełnią kluczowe funkcje społeczne, ale w zupełnie różnych obszarach. Podczas gdy lekarze dbają o zdrowie obywateli, diagności odpowiadają za bezpieczeństwo na drogach. Paradoks polega na tym, że w przeciwieństwie do branży medycznej, gdzie regularnie waloryzuje się stawki, środowisko diagnostów zostało pozostawione samo sobie.

Porównanie wykształcenia i zarobków

Diagnosta z 26-letnim stażem i dyplomem MBA z Oxfordu zarabia często mniej niż początkujący lekarz POZ. Podczas gdy lekarz pierwszego kontaktu może liczyć na kilkaset złotych za godzinę pracy, właściciel SKP musi wykonać 5-6 badań technicznych, żeby zarobić podobną kwotę. Tymczasem wymagania formalne wobec obu zawodów są porównywalne – zarówno lekarz, jak i diagnosta muszą ukończyć specjalistyczne studia i regularnie się dokształcać.

Dlaczego lobby medyczne ma się lepiej?

Lekarze zorganizowali się w potężne grupy nacisku, takie jak Porozumienie Zielonogórskie, które skutecznie walczy o interesy branży. Diagności nie mają tak silnej reprezentacji, a ich głos jest systematycznie ignorowany przez decydentów. Co więcej, podczas gdy problemy służby zdrowia regularnie trafiają na pierwsze strony gazet, kwestia przeglądów technicznych pozostaje niszowym tematem. To pokazuje, jak bardzo brakuje świadomości społecznej dotyczącej roli diagnostów w zapewnianiu bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Jak powinna wyglądać reforma branży SKP?

Reforma branży stacji kontroli pojazdów to nie tylko kwestia podwyżek stawek, ale kompleksowej zmiany systemu, który od lat funkcjonuje w oderwaniu od rzeczywistości. Potrzebne są rozwiązania, które z jednej strony zapewnią uczciwym przedsiębiorcom godziwe zarobki, a z drugiej – rzeczywiście poprawią bezpieczeństwo na drogach. Kluczowe jest wprowadzenie mechanizmów automatycznej waloryzacji opłat, powiązanych z inflacją lub płacą minimalną, by uniknąć politycznych gier w przyszłości.

Niezbędne jest także zaostrzenie wymagań wobec stacji, ale tylko przy równoczesnym zapewnieniu im odpowiednich środków na inwestycje. Obecnie wiele SKP ledwo zipie finansowo, więc nie stać je na zakup nowoczesnego sprzętu. Tymczasem technologia w motoryzacji poszła do przodu, a wymagania wobec diagnostów pozostały w poprzedniej epoce. To jak badanie współczesnego smartfona urządzeniami z ery telefonów komórkowych z klapką.

Obowiązkowe fotografie pojazdów

Jednym z kluczowych postulatów reformy jest wprowadzenie obowiązku dokumentowania fotograficznego każdego badania. Dziś zdarza się, że nieuczciwe stacje podbijają przeglądy „na odległość”, bez rzeczywistej kontroli pojazdu. To proceder, który bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo na drogach. Wymóg wykonania zdjęć pojazdu na stanowisku diagnostycznym znacznie utrudniłby takie praktyki.

Zdaniem ekspertów, fotografie powinny obejmować cztery kluczowe ujęcia: przód i tył pojazdu, oba profile oraz widok licznika kilometrów. Takie rozwiązanie nie tylko ograniczy oszustwa, ale też stworzy cyfrową historię pojazdu, przydatną przy późniejszych kontrolach czy przy zakupie używanego auta. To prosty sposób na poprawę jakości badań bez znaczącego zwiększania kosztów.

Superstacje TDT – ostatnia szansa na czysty park samochodowy

Kolejnym ważnym elementem reformy powinno być stworzenie specjalnych stacji kontroli prowadzonych przez Transportowy Dozór Techniczny. Takie „superstacje” byłyby przeznaczone dla pojazdów, które nie przeszły rutynowej kontroli lub zostały zatrzymane przez policję z powodu wad technicznych. Obecnie kierowca, któremu odebrano dowód, może pojechać na dowolną stację, często wybierając tę o najniższych wymaganiach.

Superstacje TDT działałyby jako ostateczna instancja weryfikująca stan techniczny, wyposażona w najnowocześniejszy sprzęt i zatrudniająca najlepszych specjalistów. Ich rolą byłoby nie tylko badanie, ale też egzekwowanie napraw ujawnionych usterek. To rozwiązanie mogłoby znacząco ograniczyć liczbę „technicznych wraków” na naszych drogach, które dziś często otrzymują pozytywny wynik badania tylko dlatego, że właściciel wybrał odpowiednio „elastyczną” stację.

Mobilna SKP – polska kreatywność w akcji

W odpowiedzi na chroniczny brak środków na inwestycje, niektóre stacje kontroli pojazdów zaczęły szukać niestandardowych rozwiązań. Zamiast czekać na pomoc z zewnątrz, przedsiębiorcy sięgają po sprawdzone metody rodem z polskiego gospodarowania w czasach niedoborów. Najlepszym przykładem tej tendencji jest koncepcja mobilnej stacji kontroli pojazdów, która może zrewolucjonizować dostęp do badań technicznych w mniejszych miejscowościach.

Hyundai H-100 z funkcją diagnostyczną

Przykładem takiej innowacji jest przerobiony Hyundai H-100, który w swoim wnętrzu kryje kompletne stanowisko diagnostyczne. To nie science-fiction, tylko realny projekt realizowany przez jedną z podhalańskich stacji. W pełni wyposażony pojazd może dojechać tam, gdzie brakuje stacjonarnych SKP, zapewniając podstawowe badania techniczne. Rozwiązanie jest szczególnie cenne dla mieszkańców wsi i małych miasteczek, którzy dotąd musieli jeździć dziesiątki kilometrów na obowiązkowe przeglądy.

• Koszt adaptacji: około 150 000 zł (wykorzystanie istniejącego sprzętu)
• Czas realizacji: 8 miesięcy (od pomysłu do gotowego rozwiązania)
• Zakres badań: pełna kontrola techniczna zgodna z wymogami ustawowymi

Współpraca ze szkołą techniczną

Kluczem do sukcesu okazała się współpraca z Zespołem Szkół Technicznych w Nowym Targu. Uczniowie pod okiem nauczycieli pomogli w adaptacji pojazdu, zdobywając przy tym bezcenne doświadczenie praktyczne. To modelowy przykład synergii między biznesem a edukacją, gdzie obie strony odnoszą wymierne korzyści. Szkoła zyskała nowoczesne zaplecze dydaktyczne, a stacja – dostęp do młodych talentów i innowacyjnych rozwiązań.

Takie inicjatywy pokazują, że nawet w obliczu systemowych zaniedbań, polscy przedsiębiorcy potrafią znaleźć wyjście z sytuacji. Problem w tym, że nie każda stacja ma dostęp do podobnych zasobów i partnerów. Bez zmian systemowych, takie rozwiązania pozostaną jedynie lokalnymi wyjątkami, a nie standardem w branży.

Wnioski

Sytuacja stacji kontroli pojazdów w Polsce to przykład systemowej niesprawiedliwości, gdzie przez 21 lat koszty prowadzenia działalności wzrosły kilkukrotnie, a stawki za badania pozostały zamrożone. To nie tylko problem finansowy przedsiębiorców, ale realne zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Brak inwestycji w nowoczesny sprzęt diagnostyczny i odpływ wykwalifikowanych pracowników przekłada się na jakość wykonywanych badań.

Paradoksalnie, polscy kierowcy płacą jedne z najniższych stawek w UE, podczas gdy w innych krajach przeglądy kosztują 3-5 razy więcej. Warto zauważyć, że gdyby zachować proporcje z 2004 roku, dziś badanie techniczne powinno kosztować około 555 zł, a nie 98 zł. To pokazuje, jak bardzo oderwane od rzeczywistości są obecne regulacje.

Rozwiązaniem mogłoby być wprowadzenie mechanizmu automatycznej waloryzacji stawek, powiązanego z inflacją lub płacą minimalną. Potrzebne są też systemowe zmiany, jak obowiązek dokumentowania fotograficznego badań czy stworzenie specjalnych stacji kontroli prowadzonych przez TDT. Bez tych reform branża SKP będzie coraz bardziej upadać, a na drogach przybędzie technicznych wraków.

Najczęściej zadawane pytania

Dlaczego stawki za badania techniczne nie rosną od 2004 roku?
To efekt politycznej decyzji o zamrożeniu stawek bez uwzględnienia inflacji i wzrostu kosztów. Żaden rząd nie chce narazić się kierowcom podwyżkami, mimo że obecne ceny są kompletnie oderwane od rzeczywistości ekonomicznej.

Jak bardzo wzrosły koszty prowadzenia SKP przez te 21 lat?
Płace minimalne poszły w górę o 566%, ceny prądu wzrosły 10-krotnie, a składki ZUS aż 6-krotnie. Nowoczesny sprzęt diagnostyczny kosztuje nawet 300% więcej niż w 2004 roku, podczas gdy stawki pozostały bez zmian.

Czy w innych krajach UE też są tak niskie stawki za przeglądy?
Absolutnie nie. We Francji badanie kosztuje około 350 zł, w Niemczech nawet 440 zł. Polska jest pod tym względem ewenementem na tle Europy, gdzie standardem są stawki 3-5 razy wyższe przy podobnych kosztach życia.

Dlaczego stowarzyszenia branżowe nie mogą wymusić zmian?
Brakuje im realnych narzędzi nacisku. Urzędnicy wiedzą, że stacje muszą funkcjonować niezależnie od protestów, bo kierowcy nie zrezygnują z obowiązkowych badań. To błędne koło, w którym przedsiębiorcy są praktycznie bezsilni.

Czy są jakieś pomysły na reformę systemu badań technicznych?
Tak, proponuje się m.in. obowiązkowe fotografie pojazdów podczas badań, stworzenie specjalnych stacji TDT dla pojazdów z wadami oraz wprowadzenie mechanizmu automatycznej waloryzacji stawek. To kompleksowe zmiany, które mogłyby naprawić system, a nie tylko podnieść ceny.